Δευτέρα 14 Ιανουαρίου 2013

Πώς και πότε η Θεοδοσιούπολη έγινε Erzerum και η Κωνσταντινούπολη İstanbul;




Του Βασίλη Κυρατζόπουλου, Αθήνα 15/3/2011
[Στο κείμενο αυτό δίδονται όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες για τις Ελληνο – Τουρκικές σχέσεις, που αποκρύπτονται ή δεν μεταφέρονται ως ενιαίο σύνολο στις νέες γενεές. Το συνέταξα για τους Έλληνες, που προσπαθούν να πλαισιώσουν / δημιουργήσουν διάφορες ομάδες «δράσης», που συνειδητοποίησαν τα πολιτικά παίγνια, που διαδραματίζονται εδώ και δεκαετίες εις βάρος του Ελληνισμού και δυστυχώς με συμπαίκτες τις Ελλαδικές Κυβερνήσεις.
Σε 7.500 λέξεις αναλύονται, οι Ελληνο-Τουρκικές σχέσεις επικεντρώνοντας (αλλά χωρίς να περιοριστούν) στις αμοιβαίες μειονοτικές ομάδες. Ελπίζω ότι θα επωφεληθούν οι γνώστες αλλά και οι «ενεργοί πολίτες»,που πλαισιώνουν τις εν λόγω ομάδες.]
 Πώς και πότε η Θεοδοσιούπολη έγινε Erzerum  και η Κωνσταντινούπολη İstanbul*;
Στις αρχές του 2011, εκτός της τρόικας, επικεντρωθήκαμε στην επίσκεψη του πρωθυπουργού της Ελλάδος στο Erzerum και ξαφνιαστήκαμε από την πρόσκληση συνάντηση του δημάρχου Αθηναίων προς τον δήμαρχο της İstanbul. Και τα δύο γεγονότα έχουν την ιστορική τους σημασία.
Σήμερα θα προσπαθήσουμε «επί της ουσίας» να αναλύσουμε πώς και πότε αλλάζουν οι τοπωνυμίες. Εξ άλλου κάθε τόπος, στη γνωστή ιστορία, έχει αλλάξει πολλές φορές ονομασίες (ετικέτα) βάσει του ποιος την κατέχει ή και του κυρίαρχου πολιτισμού. Είναι σύνηθες φαινόμενο διαφορετικές φυλές αναφερόμενες στην ίδια περιοχή να την αποκαλούν με διαφορετικούς τρόπους.
Άρα δεν πρέπει να εστιαστούμε στην «ετικέτα» αλλά στην «επιβολή», διότι η επιβολή, με την πάροδο του χρόνου μετατρέπεται πρώτα σε συνήθεια και έπειτα σε status quo.
Το Ερζερούμ
Η πόλη ιδρύθηκε επάνω στους εμπορικούς δρόμους Ανατολής-Δύσης. Το πρώτο γνωστό της όνομα ήταν Θεοδοσιούπολη. Από τους Ρώσους αποκαλείται Καρίν και από τους Άραβες Καλικάλα. Τον 11ο αιώνα οι Σελτζούκοι την ονόμασαν Ερζεν Ρούμ, που μετατράπηκε σε Ερζερούμ. Μετά από την μογγολική επιδρομή του 13ου αιώνα, η πόλη κατοικήθηκε κυρίως από Αρμένιους. Την διεκδίκησαν και την κατέλαβαν πολλά πριγκιπάτα Σελτζούκων έως τον 16ο  αιώνα, που κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς.
Μέχρι και τα τέλη του 19ου αιώνα, υπήρχαν έντονες αντιπαραθέσεις μεταξύ Ελλήνων και Αρμενίων για τους θρησκευτικούς χώρους. Οι χώροι αυτοί, συμπεριλαμβανομένων και των αρχαίων μνημείων της Βυζαντινής περιόδου, εξαφανίστηκαν κατά την περίοδο του Ρώσο-Οθωμανικού πολέμου και της Γενοκτονίας των Αρμένιων. Ο πληθυσμός της πόλης αρχές του 20ου αιώνα, ανέρχονταν περίπου σε 150.000 και του νομού σε 640.000. Το 1930 ο πληθυσμός της πόλης περιορίστηκε στις 30.000. Το 1919 θεωρήθηκε «ασφαλής πόλη» από την οποία ο Κεμάλ ξεκίνησε τον εθνικό-απελευθερωτικό αγώνα κατά των «ξένων». Στην Τουρκική Δημοκρατία επικρατεί το όνομα Ερζερούμ, και μετατρέπεται σε χώρο εξορίας και καταναγκαστικών έργων των Ελλήνων την περίοδο 1942-1943 (με τον ληστρικό φόρο – varlık vergisi).
Έτσι η περιοχή χαράσσεται στις μνήμες των χριστιανών κατοίκων της Ανατολίας γεμάτη πόνο και αίμα. Η «ετικέτα» με έντονα γράμματα παραμένει ως Ερζερούμ.
Η Κωνσταντινούπολη
Η Βασιλεύουσα διατηρεί το όνομά της στα δημόσια έγγραφα του Ελληνικού κράτους και γενικότερα στην μνήμη του Ελληνισμού μέχρι την υπογραφή της συνθήκης Σέγκεν ΙΙ. Έκτοτε «οι ελληνικές αρχές» αντιθέτως με την ελληνική νομοθεσία επιβάλουν την εγγραφή İstanbul.
Η επιβολή εφαρμογής της Σέγκεν ΙΙ, γίνεται βάσει άρθρου 28 παρ.1 του Συντάγματος. Όμως η παράγραφος καταλήγει με την πρόταση «…Η εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συμβάσεων στους αλλοδαπούς τελεί πάντοτε υπό τον όρο της αμοιβαιότητας.» (mütekabiliyet). Όπως και στο άρθρο 45 της Συνθήκης της Λοζάννης, με το οποίο η Ελλάδα αναλάμβανε να εφαρμόσει τα ίδια δικαιώματα στους «… εν τω εδάφει αυτής ευρισκομένας μουσουλμανικάς μειονότητας». Βάσει της υπογραφείσας συνθήκης η αμοιβαιότητα δεν ήταν διπλής κατευθύνσεως (όπως μας έχει επιβληθεί, όμως από ποιον;) αλλά μόνο η Ελλάδα δικαιούνταν εφαρμογή της αμοιβαιότητας.
Στις ημέρες μας όλα «τα κακά» χρεώνονται στις μεταχουντικές κυβερνήσεις. Αλλά σ’ ότι αφορά την εξωτερική πολιτική με την εξ ανατολών γείτονά μας τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Ας τα δούμε από τη αρχή: